Domowy balkon, taras lub parapet

1. Wybierz warzywa dla siebie, czyli co możesz uprawiać na balkonie?

Na balkonie sprawdzą się ciepłolubne warzywa np.: pomidory, najlepiej koktajlowe i papryka, ale też szczypior, rzodkiewka, sałata, rukola, pietruszka naciowa czy koperek. Świetnie odnajdzie się tam też cukinia czy dynia. One co prawda potrzebują trochę więcej miejsca, ale ich nieskomplikowana uprawa może dać wiele radości i całkiem obfite plony.

TIP: Dobrymi sąsiadami uprawy balkonowej będzie majeranek ogrodowy, bazylia i inne zioła, bo to właśnie one ze względu na wydzielane olejki eteryczne dobroczynnie wpływać będą na wzrost warzyw, ale też odstraszanie szkodników.

PODSUMOWANIE

Wybierz i przygotuj najlepsze sadzonki, nasiona warzyw i ziół na balkon.

2. Przygotuj doniczki i skrzynki do sadzenia oraz odpowiednie podłoże.

Najlepiej sprawdzą się plastikowe, filcowe doniczki lub wiadra do pojedynczych okazów pomidorów koktajlowych, papryki, ogórka czy cukinii. Doniczki nie powinny być zbyt małe, minimum 10-20 litrowe. Posadź w nich tylko jedną roślinę tak, aby miała zapewnioną odpowiednią wilgotność i składniki odżywcze do wzrostu.

Do uprawy sałaty, szczypioru, rzodkiewki czy natki pietruszki spokojnie możesz wykorzystać podłużne skrzynki balkonowe i posiać w rządku kilka nasion.

Do uprawy np. cukinii, czy ogórków świetnie sprawdzi się drewniana skrzynka np. po jabłkach.

TIP: Pamiętaj! Doniczki, wiadra czy skrzynki balkonowe powinny mieć otwory i podstawki na nadmiar wody. Drewniane skrzynie wcześniej wyłóż czarną folią i wytnij otwory, jako regulację nawodnienia.

Aby zapewnić odpowiedni drenaż w donicach, dno wyłóż drobnymi kamykami, żwirkiem lub keramzytem, około 3-7 cm wysokości. Zapewni to lepszy odpływ wody i zapobiegnie gniciu korzeni.

Wsyp ziemię. W sklepach ogrodniczych dostaniesz już gotowe podłoża do uprawy warzyw, są one wzbogacone w kompost lub inne składniki odżywcze.

PODSUMOWANIE

Przygotuj doniczki i skrzynki dopasowane do wielkości roślin, przygotuj warstwę drenażową i dobrej jakości ziemię pod uprawę warzyw.

3. Wysiew i rozsada na balkonie. 

Sałatę, koper, bazylię czy majeranek możesz siać rzędowo bezpośrednio do podłużnej skrzynki. Jedna skrzynka to jeden rządek. W wilgotnym podłożu zrób na środku 1-2 cm głębokości rowek, wysiej nasionka (niezbyt gęsto) i delikatnie przykryj ziemią, spryskaj wodą.

Rzodkiewkę możesz posiać punktowo. Palcem, co 3-4 cm zrób dołek głębokości 1 cm i wsadź jedno a najlepiej dwa nasiona, przysyp delikatnie ziemią i spryskaj wodą.

Cukinię, dynie, ogórki, które mają płaskie, większe nasiona wkładaj do skrzynek lub dużych doniczek na głębokość 3-4 cm i przykryj ziemią, spryskaj wodą. Podobnie możesz postąpić z pomidorkami koktajlowymi.

TIP: Pamiętaj aby płaskie nasiona wkładać ostrym końcem do dołu, ułatwisz w ten sposób proces kiełkowania. Zaleca się, aby wkładać do wgłębienia ziemi nawet po 2-3 nasionka na wszelki wypadek gdyby któreś nie przetrwało.

Cebulę na szczypiorek (możesz kupić w markecie, ważne, aby nie była uszkodzona, spleśniała czy zgniła) możesz zasądzić w skrzynce balkonowej. Pamiętaj, aby tylko ½ do ¾ cebuli znajdowała się w ziemi i zostaw około 6-8 cm odstępu między nimi.

TIP: Inną opcją, gdy sami nie chcemy wysiewać dużej ilości warzyw, jest użycie gotowej już rozsady. Kilkutygodniowe sadzonki są do kupienia w sklepach ogrodniczych. 1-2 sadzonki pomidorków koktajlowych – każda posadzona do dużej donicy, min. 10 litrowej, 4 sadzonki sałaty np. do skrzynki po jabłkach, 1 sadzonka cukinii do dużej donicy lub skrzynki drewnianej, 5 cebul na szczypiorek w podłużnej skrzynce na kwiaty, będą fajnym początkiem przygody ogrodniczej.

Oznacz swoją uprawę. Nazwa warzywa na grządce oraz data sadzenia ułatwią kontrolę uprawy.

PODSUMOWANIE

Wysiej nasiona i sadzonki do rzędów lub dołków w doniczkach i skrzynkach.

4. Pielęgnacja. 

Przy uprawie balkonowej zagrożenie chwastami jest małe i pracy w oczyszczaniu skrzynek będzie zdecydowanie mniej. Dbaj natomiast o podlewanie. Najlepsza będzie woda nie bezpośrednio z kranu, ale ta, która odstała (minimum 12 godzin) i osiągnęła temperaturę otoczenia. Podlewaj rośliny systematycznie np. rano, a jeśli jest taka potrzeba, również wieczorem (upał). Pamiętaj, czasem lepiej mniej, ale częściej. Warzywa nie mogą „stać” w wodzie. Wylewaj nadmiar z podstawki. Nie podlewaj bezpośrednio po roślinach.

TIP: Jeśli użyta została zwykła ziemia uniwersalna bez np.: kompostu, warto zacząć podlewać uprawy płynnym nawozem organicznym – np. biohumusem (do dostania w każdym sklepie ogrodniczym), który odżywi i dostarczy warzywom potrzebnych składników pokarmowych do wzrostu i rozwoju. Stosuj go raz na 1-2 tygodnie.

PODSUMOWANIE

Pielęgnuj, wyrywaj chwasty, nawadniaj i podlewaj nawozami organicznym, jeśli tego potrzebują rośliny.

DOMOWY PARAPET

1. Wybierz odpowiednie miejsce. 

Do uprawy ziół i warzyw wybierz nasłoneczniony parapet.

TIP: Zioła i warzywa z takich stanowisk mają najwięcej aromatu.

2. Co możesz uprawiać na parapecie?

Zadbaj o takie zioła i warzywa, których z chęcią użyjesz w swojej kuchni.
Na parapet nadaje się szczypiorek, pietruszka naciowa, bazylia, oregano, rozmaryn, tymianek i inne.

TIP: Uważaj na koperek. Jest bardzo kapryśny i trudny w uprawie na pierwszy raz.

3. Przygotuj doniczki i ziemię.

Na dnie doniczki (około 20-25 cm średnicy) z otworami i podstawką umieść warstwę drobnych kamyczków – warstwę drenażową, która zapobiega zaleganiu wody i gniciu korzeni.

Wypełnij specjalną ziemią do warzyw – najlepiej już z dodatkiem składników mineralnych, które podczas wzrostu roślin i podlewania będą uwalniać dobroczynne składniki.

TIP: Ziemię podlej tak, aby przed sianiem i sadzeniem była wilgotna. To ułatwia kiełkowanie warzyw.

4. Przygotuj cebulki lub wykonaj wysiew.

Wysiew: na powierzchni wilgotnej ziemi zrób 3-4 dołki lub rowek np. trzonkiem od grabek i wrzuć kilka nasion, przykryj ziemią i zroś delikatnie wodą.

Cebule na szczypiorek – najlepiej dymka, ale może być też cebula „z marketu” – 2-3 większe, zdrowe i nie uszkodzone cebule wsadź do ziemi do ½ -¾ ich wysokości. Ugnieć ziemię wokół tak, aby stabilnie „siedziały”, podlej wodą.

TIP: Pamiętaj, zioła uprawiane w domu wysadź lub posiej w oddzielnych doniczkach. Każdy gatunek w innej doniczce. Nie wszystkie zioła się ze sobą lubią i mogą razem rosnąć.

5. Pielęgnuj.

Podlewaj rośliny regularnie, codziennie, ale nie za obficie. Obserwuj i dostosuj podlewanie do warunków. Zalane korzenie szybko gniją. Podlewaj wodą z kranu, o temperaturze pokojowej, która odstoi, czyli uwolni ewentualny chlor.

TIP: Optymalna temperatura wzrostu to 15-20 stopni, dlatego upraw nie przegrzewaj i nie stawiaj w przeciągu.

PODSUMOWANIE

Wybierz nasłoneczniony parapet, przygotuj doniczki z drenażem i odpowiednią ziemią, posiej lub posadź ulubione warzywa, pielęgnuj, wyrywaj chwasty, nawadniaj i podlewaj nawozami organicznymi, jeśli tego potrzebują.

OGRÓDEK ZERO WASTE – CZYLI DRUGIE ŻYCIE WARZYW

Czy wiesz, że z resztek warzyw, które zazwyczaj wyrzucamy do bioodpadów możesz „odzyskać” pyszne i wartościowe warzywo? Jak to zrobić i co się do tego nadaje?

  1. Potrzebujesz: spodeczki lub płaskie plastikowe pojemniki na żywność oraz wodę.
  2. Końcówki marchewek, pietruszki i rzodkiewki, cebulę, buraczki, seler czy łodyżki bazylii.
  3. Odetnij górną część warzyw zostawiając końcówki zielonej naci.
  4. Do spodeczka wlej wodę i włóż końcówki płaskim na dole, resztka naci na górze.
  5. Uzbrój się w cierpliwość i codziennie zmieniaj wodę.
  6. Już po kilku dniach powinny zacząć „odbijać” nowe, zielone łodyżki.
  7. Pozostaw na słonecznym parapecie. Jak podrosną możesz przesadzić je do doniczki z ziemią i korzystać przez dłuższy czas.

PODSUMOWANIE

Wybierz nasłoneczniony parapet, przygotuj spodeczki, wodę oraz ucięte końcówki ulubionych warzyw, włóż do naczyń, pielęgnuj, zmieniaj wodę.

Jak widzisz, założenie własnego warzywniaka nie jest trudne. Mamy nadzieję, że zainspirowaliśmy Cię do działania i będzie to wspaniały początek Twojej przygody małego ogrodnika. Powodzenia i na zdrowie!